Tytuł
Zofia Radwan „Krystyna” ( Zofia Heldenburg, Zofia Schneider de Heldenburg Radwanowa ), powstaniec warszawski, żołnierz AK
Temat
Nota biograficzna Zofii Schneider de Heldenburg Radwanowej „Krystyny”, synowej Mieczysława Radwana
Opis
Zofia Schneider de Heldenburg „Krystyna”, córka Wiktora, majora Wojska Polskiego i Eugenii z Tabęckich h. Dąbrowa, żona Macieja Wincentego Radwana, matka Marii Wiktorii i Michała Radwanów. Urodziła się w Dolinie nad Stryjem 28 XI 1917 w czasie walk na froncie karpackim k Kałusza. W okresie okupacji więziona na Szucha i Pawiaku razem z Ojcem, Matką i Bratem. Uczestniczka Powstania Warszawskiego w Oddziale Pirotechnicznym prof. Józefa Świderka. W grudniu 1944 wyszła za mąż za Macieja Radwana. Absolwentka Wolnej Wszechnicy Polskiej Wydziału Matematyczno-Przyrodniczego, magister filozofii, pracowała m. inn. jako chemik i adiunkt Instytutu Badań Jądrowych. Zmarła 28 VI 1991 w Warszawie.
Z biogramu Zofii Heldenburg "Krystyny" w Muzeum Powstania Warszawskiego :
"W czasie okupacji pracowała w Państwowym Zakładzie Higieny jako asystentka prof. Ernesta Syma, który prowadził też nielegalną produkcję materiałów wybuchowych, zapalających, paliw, a także toksyn bakteryjnych dla AK. W okresie od lutego do sierpnia 1941więziona na Szucha i Pawiaku razem z ojcem, Wiktorem Schneider von Heldenburg, matką Eugenią i bratem Zbigniewem. Brat z ojcem zostali wywiezieni do KL Auschwitz w kwietniu 1941. Wybuch Powstania zastał ją na Marszałkowskiej 11/13, gdzie mieszkała, na terenie zajmowanym przez Niemców. Po dramatycznych przeżyciach, ok.7 sierpnia, udało się jej przedostać na ul. Piękną. Zgłosiła się do służby w Oddziale Pirotechnicznym kierowanym przez prof.Józefa Świderka "Józefa". Oddział ten korzystał z pomieszczeń cukierni Pomianowskiego przy ul. Pięknej. Do jej obowiązków należała produkcja butelek zapalających (metoda produkcji : na blatach marmurowych kawiarnianych stolików, kostki trotylu ucierane były na tarce kuchennej wraz z węglem i cukrem na pył. Następnie złożone paski papieru napełniane były utartym węglem, cukrem, trotylem i nadchloranem potasu. Paski te naklejano na butelki wypełnione benzyną i stężonym kwasem siarkowym. Tak przygotowane butelki owijane były w papier aby naklejone paski nie uszkodziły się w kieszeni żołnierza). Legitymację AK zakopała w piwnicy domu, w którym mieszkała. Po powrocie do Warszawy w lutym 1945, już jej tam nie znalazła. W grudniu 1944 wyszła za mąż za Macieja Radwana, który w lecie 1944 wstąpił do oddziału partyzanckiego AK 3. pułku piechoty legionowej w Ziemi Konecko-Iłżeckiej I. Batalionu 2. kompanii i wziął udział w akcji „Burza” jako kapral podchorąży"
Za swoją działalność w okresie okupacji otrzymała odznaczenia:
jako Radwanowa vel de Heldenburg Schneider Zofia Krystyna ps. "Krystyna": Medalem Wojska
leg. nr. 3426 z dn.15 sierpnia 1948
jako Radwan Zofia Krystyna ps. "Krystyna" : Krzyżem Armii Krajowej nr. 31727z dn 23/11/84
Z biogramu Zofii Heldenburg "Krystyny" w Muzeum Powstania Warszawskiego :
"W czasie okupacji pracowała w Państwowym Zakładzie Higieny jako asystentka prof. Ernesta Syma, który prowadził też nielegalną produkcję materiałów wybuchowych, zapalających, paliw, a także toksyn bakteryjnych dla AK. W okresie od lutego do sierpnia 1941więziona na Szucha i Pawiaku razem z ojcem, Wiktorem Schneider von Heldenburg, matką Eugenią i bratem Zbigniewem. Brat z ojcem zostali wywiezieni do KL Auschwitz w kwietniu 1941. Wybuch Powstania zastał ją na Marszałkowskiej 11/13, gdzie mieszkała, na terenie zajmowanym przez Niemców. Po dramatycznych przeżyciach, ok.7 sierpnia, udało się jej przedostać na ul. Piękną. Zgłosiła się do służby w Oddziale Pirotechnicznym kierowanym przez prof.Józefa Świderka "Józefa". Oddział ten korzystał z pomieszczeń cukierni Pomianowskiego przy ul. Pięknej. Do jej obowiązków należała produkcja butelek zapalających (metoda produkcji : na blatach marmurowych kawiarnianych stolików, kostki trotylu ucierane były na tarce kuchennej wraz z węglem i cukrem na pył. Następnie złożone paski papieru napełniane były utartym węglem, cukrem, trotylem i nadchloranem potasu. Paski te naklejano na butelki wypełnione benzyną i stężonym kwasem siarkowym. Tak przygotowane butelki owijane były w papier aby naklejone paski nie uszkodziły się w kieszeni żołnierza). Legitymację AK zakopała w piwnicy domu, w którym mieszkała. Po powrocie do Warszawy w lutym 1945, już jej tam nie znalazła. W grudniu 1944 wyszła za mąż za Macieja Radwana, który w lecie 1944 wstąpił do oddziału partyzanckiego AK 3. pułku piechoty legionowej w Ziemi Konecko-Iłżeckiej I. Batalionu 2. kompanii i wziął udział w akcji „Burza” jako kapral podchorąży"
Za swoją działalność w okresie okupacji otrzymała odznaczenia:
jako Radwanowa vel de Heldenburg Schneider Zofia Krystyna ps. "Krystyna": Medalem Wojska
leg. nr. 3426 z dn.15 sierpnia 1948
jako Radwan Zofia Krystyna ps. "Krystyna" : Krzyżem Armii Krajowej nr. 31727z dn 23/11/84
Twórca
Zofia Radwanowa
Źródło
Archiwum Rodziny Radwanów, https://www.1944.pl/powstancze-biogramy/zofia-heldenburg,11510.html, https://wielcy.pl/wgm/?m=NG&t=PN&n=sw.221775
Wydawca
Archiwum Rodziny Radwanów, Maria Wiktoria Radwan
Data
1917-11-28
Współtwórca
Maria Wiktoria Radwan
Prawa
Archiwum Rodziny Radwanów
Język
polski