Dymarki Świętokrzyskie. Mieczysław Radwan - badania starożytnego hutnictwa świętokrzyskiego do 1968 roku

Tytuł

Dymarki Świętokrzyskie. Mieczysław Radwan - badania starożytnego hutnictwa świętokrzyskiego do 1968 roku

Opis

W świetle dostępnych materiałów źródłowych istniejących w Archiwum PAN PAU - patrz: Zespół Historii Polskiej Techniki Hutniczej i Odlewniczej Polskiej Akademii Nauk 1954-1968 http://radwan.org.pl/items/show/483 oraz w prywatnej korespondencji Mieczysława Radwana do Edmunda Massalskiego wynika, że: od 1954 roku do śmierci, Mieczysław Radwan był jedynym kierownikiem jedynego Zespołu badającego starożytne hutnictwo w świętokrzyskim. K. Bielenin był tylko jednym z trzech archeologów biorących udział w badaniach starożytnego hutnictwa prowadzonych przez doc. Mieczysława Radwana z AGH. Do tych badań Bielenin był oddelegowany przez Muzeum Archeologiczne w Krakowie, tak jak panowie J. Kuczyński i Z. Pyzik z Muzeum Świętokrzyskiego w Kielcach.

Całość istniejących dokumentów w Archiwum PAN PAU oraz prywatna korespondencja M. Radwana zawarta w teczce E. Massalskiego AP w Kielcach świadczy o tym, że historia badań terenowych świętokrzyskiego starożytnego hutnictwa oraz budowy Muzeum w Nowej Słupi znana ogółowi z narracji K .Bielenina, różni się bardzo od narracji Mieczysława Radwana. Z dokumentów oraz korespondencji można poznać stan faktyczny sytuacji i zdarzeń.
E. Massalski i Muzeum świętokrzyskie służyło M. Radwanowi wsparciem zarówno merytorycznym jak i czysto ludzkim w latach 1955-1961. W badaniach terenowych brali udział „jego” archeolodzy J. Kuczyński i Z. Pyzik. Mieczysław Radwan szczególnie cenił J. Kuczyńskiego.
Z listu w sprawie ośrodka badań terenowych starożytnego świętokrzyskiego hutnictwa a w rezultacie Muzeum w Nowej Słupi. dowiadujemy się, że to był pomysł autorski M. Radwana a rola Bielenina ograniczona do roli posłańca.

Całość korespondencji dostępna jest łatwo w Archiwum www.radwan.org.pl . To zbiór 27 obiektów zawierających 50 stron skanów. W wyszukiwarce należy wybrać opcję „dokładne dopasowanie” i wpisać „Massalski”.

Porównując publikacje Mieczysława Radwana z 1956 i K. Bielenina z 1957 - plagiat publikacji M. Radwana z 1956 roku przez K. Bielenina jest widoczny i oczywisty bowiem:
Z wycieczki z lipca 1955 publikacja pierwsza Mieczysława Radwana:
M. Radwan, Badania terenowe nad zabytkami hutnictwa żelaznego w Zagłębiu Staropolskim Kwartalnik Historii Nauki i Techniki-r1956-t1-n2-s452-463
http://bazhum.muzhp.pl/media/files/Kwartalnik_Historii_Nauki_i_Techniki/Kwartalnik_Historii_Nauki_i_Techniki-r1956-t1-n2/Kwartalnik_Historii_Nauki_i_Techniki-r1956-t1-n2-s452-463/Kwartalnik_Historii_Nauki_i_Techniki-r1956-t1-n2-s452-463.pdf
w archiwum http://radwan.org.pl/items/show/411

została splagiatowana przez K. Bielenina rok później i do kanonu literatury i cytowalności weszła publikacja Bielenina , napisana tak jak praca oryginalna, źródłowa i jako taka jest cytowana.

Kazimierz Bielenin, Z badań nad starożytną produkcją żelaza w Małopolsce Sprawozdania archeologiczne III 1957 ( t. 3)
https://www.rcin.org.pl/dlibra/publication/21548/edition/8358/content
Praca ta różni się od pracy M. Radwana z 1955 roku (1) tylko wzmianką o Kunowie.

Karygodnym nadużyciem naukowym i historycznym jest stwierdzenie K. Bielenina w jego pracy z 1992 roku, że powołał razem z Mieczysławem Radwanem Zespół Historii Polskiej i Techniki Hutniczej i Odlewniczej, które rozpoczęło badania terenowe w 1955 roku. Stwierdzenie to cytowane w wielu publikacjach do tej pory w wersji:
„powołany przez Kazimierza Bielenina i Mieczysława Radwana Zespół Historii Polskiej Techniki Hutniczej i Odlewniczej Zakładu Historii Nauki i Techniki PAN (Bielenin 1992, 6; 2006, 13)”, wspólnie z Muzeum Świętokrzyskim w Kielcach i Akademią Górniczo-Hutniczą w Krakowie rozpoczął w 1955 roku systematyczne badania licznych śladów starożytnej metalurgii żelaza na terenie Gór Świętokrzyskich. ...”

Zespół Historii Polskiej i Techniki Hutniczej i Odlewniczej pod nazwą pierwotną "Zespół Roboczy Historii Hutnictwa przy Komitecie Historii Nauki PAN, w Zakładzie Historii Nauki PAN", powstał w roku 1954 a Kazimierz Bielenin, magister historii sztuki, w 1954 roku, dwa lata po studiach, niczego i to wspólnie z Mieczysławem Radwanem nie mógł powołać, a szczególnie nie mógł powołać Zespołu Historii Polskiej Techniki Hutniczej i Odlewniczej, działającej w ramach PAN.


"W 1954 r. Komitet Historii Nauki P A N powołał go ( Mieczysława Radwana ) na przewodniczącego Zespołu Historii Polskiej Techniki Hutniczej i Odlewniczej. Na tym stanowisku zainicjował w 1955 r. badania nad hutnictwem świętokrzyskim z okresu wpływów rzymskich [20, 24]. Zagadnienie to w jego rękach urosło do wielkiego problemu naukowego. Potrafił bowiem skupić wokół siebie archeologów, metaloznawców, mineralogów i chemików, którzy rozpoczęli kompleksowe badania nad wytopem świętokrzyskim. Przeprowadzone wielokrotnie pod jego kierownictwem próbne wytopy w piecach zrekonstruowanych u stóp Łysej Góry rzuciły wiele światła na technikę wytapiania żelaza w tych czasach [64, 80 i inne]. Publikacje, referaty i sprawozdania z tych prac zainteresowały naukowców z zagranicy, i to zarówno ze względu na otrzymane wyniki, jak i na stosowaną metodykę badań [33, 39, 46, 71, 87]. Ośrodek krakowski wysunął się dzięki temu na czoło badań tego okresu, nawiązując ścisłe kontakty z odpowiednimi placówkami w Czechosłowacji, Związku Radzieckim, A n glii i Stanach."

Mieczysław Radwan nie miał szczęścia nie tylko do współpracownika K. Bielenina. Jak przewidział w liście do E. Massalskiego – jest gorzej.

Sprawozdania i publikacje z tej działalności Mieczysława Radwana znajdziemy w
Kolekcja :
Mieczysław Radwan. Działalność naukowa, publikacje

Twórca

Maria Wiktoria Radwan

Źródło

Archiwum Państwowe w Kielcach: Teczka E.Massalskiego- listy M.Radwana . Słowo Ludu : organ Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, 1962, R.14, nr 221
Zadymiły piece hutnicze sprzed 2000 lat w Słupi Nowej

Data

1954