Jan Samsonowicz geolog, profesor uniwersytetów we Lwowie i Warszawie

Tytuł

Jan Samsonowicz geolog, profesor uniwersytetów we Lwowie i Warszawie

Temat

Nota biograficzna prof. Jana Samsonowicza geologa i paleontologa, profesora uniwersytetów we Lwowie i Warszawie, wieloletniego kierownika Katedry Geologii Historycznej Uniwersytetu Warszawskiego, członka rzeczywistego PAN , odkrywcy m. inn. Krzemionek Opatowskich

Opis

Rówieśnik Mieczysława Radwana, zaprzyjaźniony z nim towarzysz wielu wycieczek po ziemi świętokrzyskiej. W okresie 1922 -37 częsty gość mieszkania Mieczysława na Kościuszki w Ostrowcu. Pochodził z Ostrowca i wiele lat swej pracy naukowej poświęcił badaniom tego regionu. Studia ukończył w Petersburgu i po powrocie z Petersburga w 1915 został asystentem w Zakładzie Geologii Uniwersytetu Warszawskiego a po odzyskaniu niepodległości i utworzeniu Państwowego Instytutu Geologicznego był redaktorem jego wydawnictw. Dużym osiągnięciem Jana Samsonowicza w tym okresie było odkrycie w 1922 złoża hematytu w Rudkach niedaleko Nowej Słupi (ogłoszone na posiedzeniu PIG w listopadzie), a w lipcu 1922 odkrycie, neolitycznej kopalni krzemienia w Krzemionkach Opatowskich, którą badał razem z archeologiem wraz ze Stefanem Krukowskim. W publikacji z 1923 w Wiadomościach Archeologicznych ogłosił, odkrył je sam w 1922 roku. Odkrył także złoża fosforytów w Rachowie nad Wisłą. Wydana w 1929 roku rozprawa „Cechsztyn, trias i lias na północnym zboczu Łysogór” stała się podstawą pracy habilitacyjnej i w konsekwencji objęcia akademickiej katedry. Przez następne lata pracował na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie wykładał geologię regionalną Polski. W 1936 r. został profesorem Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, gdzie objął kierownictwo Zakładu Paleontologii. Na ten okres jego działalności przypada odkrycie nadbużańskiego zagłębia węglowego. W roku 1939 roku Jan Samsonowicz został kierownikiem Zakładu Geologii na Uniwersytecie Warszawskim. Okres okupacji spędził w stolicy, działał w konspiracji prowadząc tajne nauczanie a po śmierci syna, zamieszkał w Starachowicach.
Po wojnie rozpoczął organizację zajęć dydaktycznych na UW, wydał wówczas, wraz z Marianem Książkiewiczem, „Zarys geologii Polski”. W 1950 opublikował prace o dewonie Wołynia i Podola oraz o kambrze Gór Świętokrzyskich. Był członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk i przewodniczącym Komitetu Geologicznego PAN, a w latach 1956-1959 organizatorem i kierownikiem Zakładu Nauk Geologicznych PAN. Poza praca dydaktyczną i badawczą redagował periodyki naukowe i pracował w organizacjach i radach naukowych. Był członkiem wielu towarzystw naukowych w kraju i za granicą, m. in. Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (od 1936 r.), Polskiej Akademii Umiejętności (od 1936 r.), członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk, członkiem Geologiska Foreningen w Sztokholmie oraz przewodniczącym Komitetu Geologicznego PAN.
Był laureatem nagród polskich i zagranicznych. Posiadał wysokie odznaczenia państwowe, a wśród nich: Order Sztandaru Pracy I klasy, Krzyż Komandorski i Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.
Na jego cześć nazwano w kambrze świętokrzyskim trylobity: Paradoxides samsonowiczi, Comluella samsonowiczi. Nazwę Samsonowicz nadano pierwszemu szybowi w Lubelskim Zagłębiu Węglowym. Jego imię nosi jedna z sal Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego, rezerwat przyrody w Krzemionkach oraz jedna z ulic w rodzinnym Ostrowcu.
Zmarł w Warszawie 3 listopada 1959 i pochowany został w Alei Zasłużonych na Powązkach

Twórca

Maria Wiktoria Radwan

Źródło

Historia Oddziału PTK – PTTK w Ostrowcu Świętokrzyskim, PSB

Wydawca

Archiwum Rodziny Radwanów, Maria Wiktoria Radwan

Data

1888