Jawor i Warszówek - z historii. A. Radwan, A. Zaborski, Reklewscy

Tytuł

Jawor i Warszówek - z historii. A. Radwan, A. Zaborski, Reklewscy

Opis

Zaborscy w Chybicach, Jaworze, Warszówku
Rodzina zięcia Aleksandra Radwana - Władysława Zaborskiego i jego ojca chrzestnego i opiekuna Andrzeja Antoniego Zaborskiego, pojawia się w okolicy Pawłowa około roku 1711. Ojcem Władysława był Stefan Zaborski właściciel (części) Warszówka w 1711 roku ( wg. Marka Zaborskiego). Rodzina Zaborskich notowana jest również w Zaborzu i Bolminie: " W 1540 r. wieś (Zaborze M.W.R) należała do Mikołaja Zaborskiego, który dysponował własną rezydencją (curia), i folwarkiem. We wsi jest wymienione 10 kmieci osadzonych na półłankach, trzy półłanki leżały puste, z wszystkich ról zobowiązani byli do robót pańszczyźnianych. Były także dwie sadzawki, łąki, bory z barciami, most na rzece Morawka; w następnych czasach wieś należała do Jana i Stanisława Zaborskich. W 1662 r. dział w Bolminie jakiś dzierżawił w tymże r. Adam Zaborski h. Kopaszyna, który był komornikiem ziemskim chęcińskim, w 1662 r. z żoną posiadał dział w Zaborzu, w 1673 r. z żoną i dwiema córkami dział w Kliszowie, w 1676 r. z żoną, dwiema córkami i synem był już właścicielem działu w Zaborzu. W 1662 r. Paweł ( powinno być Jakub? M.W.R) Zaborski z żoną i trzema synami dzierżawił dział w Bolminie. W 1660 r. pochowany został w kościele w Bolminie Marcin ( powinno być Marcjan), syn Jakuba Zaborskiego."
Do co najmniej 1729 roku Andrzej Antoni Zaborski był husarzem u starosty kowalskiego Stefana Benedyta Morsztyna a w okolicy Chybic pojawia się najwcześniej w roku 1713, kiedy chrzci w Chybicach swoje dziecko Szymona Jakuba Zaborskiego. W 1715 w Chybicach chrzci dziecko również inny Zaborski - Stefan. W dokumentach archidiecezji krakowskiej jest luka pomiędzy 1700 a 1710 rokiem, więc trudno powiedzieć kiedy się tu Zaborscy pojawili. Andrzej Antoni Zaborski występuje w Chybicach również (lata 1711-1716 i 1726) razem z Franciszkiem Szembekiem a potem Stefanem Morsztynem. W 1711 roku notowany Stefan Zaborski jest dziedzicem części Warszówka i płaci tu dziesięcinę a od 1724 współwłaścicielem Warszówka i Jawora jest Andrzej Antoni Zaborski, który przyszedł do Chybic i Warszówka z parafii Imielno, gdzie ojciec Andrzeja dzierżawił wsie Wielkanoc i Lgota. Bracia Andrzeja Antoniego mieszkali wówczas w Rozprzy (Józef, Franciszek i siostra Anna, za Felicjanem Świecickim). Andrzej Antoni Zaborski był współwłaścicielem Jawora i płacił dziesięcinę razem z Janem Witkowskim, Antonim Koźmińskim i Piotrem Rzepeckim i w tym samym czasie Andrzej Antoni Zaborski jako współwłaściciel Warszówka płaci dziesięcinę razem z Antonim Reklewskim i Michałem Reklewskim (1727). Andrzej Zaborski miał dwóch synów: Józefa i Wojciecha i chrzty ich dzieci notowane są z Jawora w genetece do 1783 roku. W akcie chrztu Mikołaja Felicjana syna Wojciecha Zaborskiego z 1758 roku, wymieniona jest Chrzestna - żona Aleksandra Radwana Katarzyna Radwanowa z Wawrzeńczyc . W akcie chrztu syna Generosis Józefa Zaborskiego z 1783 roku, wymieniona jest Salomea Korycka, panna z Chybic, późniejsza żona wnuka Aleksandra Radwana, Sebastiana. W Jaworze Andrzej Zaborski siedzi do około 1749 roku, chociaż jego syn, Wojciech, żeni się przed 1758 z Małgorzatą Radwanówną (zapisana jako Radwańską - z dokumentu testamentu jej córki) i w Jaworze pojawiają się dokumenty chrztu dzieci Wojciecha. Józef syn Andrzeja Zaborskiego zmarł po roku 1783, a Wojciech wyjechał z dziećmi do Wąwolnicy, i tam zmarł w 1801 roku. Zaborscy notowani są w Jaworze do około 1790 roku choć jeszcze w 1801 roku w Swiętomarzy wychodzi za mąż za Wielgoszewskiego córka Józefa, Agnieszka. Zaborscy z Jawora rozeszli się do Mniszka i Zakowic (Józef Zaborski i Katarzyna Popiel), Nowej Słupi (córka Józefa, Tekla, i jej mąż Józef Słąnkowski), Wąwolnicy (Wojciech Zaborski z dziećmi Kajetanem i Urszulą za Łaniewskim).

Radwanowie w Jaworze, Modrzewiu i Chybicach
Aleksander Radwan, właściciel Cząstkowa i Sosnówki, wraz z drugą żoną Katarzyną z Lasockich, kupił od Tymińskich Jawor (część ?) i Modrzew koło Pawłowa ok. 1750 roku. Pobliskie Wieloborowice w XV w były własnością Janusza i Mścisława Radwanów, a szwagrowie? Antoni i Michał Reklewscy oraz Andrzej Reklewski mieli pobliski Warszówek. Współwłaścicielem Jawora i Warszówka też był Andrzej Antoni Zaborski, który wychowywał swego chrześniaka Władysława Zaborskiego, zięcia Aleksandra.
Aleksander Radwan mieszkał w Jaworze z synem Janem Aleksandrem Radwanem i synową, Marianną z Brzeskich - geneteka notuje narodziny ich córki Antoniny Wiktorii Radwan w 1762 roku. Aleksander zmarł w Jaworze w 1763 roku. Prawdopodobnie wtedy Jan Aleksander z Marianną z Brzeskich przenieśli się do Cissowa w parafii Daleszyce, gdzie urodził się ich syn Antoni Sebastian, wnuk Aleksandra, późniejszy pisarz prowentowy powiatu koneckiego i dworu radoszyckiego.
Drugi wnuk Aleksandra a syn Józefa, Sebastian z żoną Salomeą z Koryckich osiedlili się w Chybicach po ślubie w roku 1783, gdzie urodzili się ich synowie, Józef Joachim Benedykt (1787) i Stanisław (1806), późniejsi powstańcy listopadowi a także syn Antoni i córki: Juliana Tekla i Felicjana Wincenta. Po 1806 roku, Sebastian Radwan był notowany jako ekonom w Jeleniowie.
W Jaworze był folwark szlachecki i według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z roku 1827 było tu 11 domów 95 mieszkańców. Folwark Jawor odległy od stacji pocztowej Brody o 10 wiorst. Rozległość gruntów folwarcznych wynosiła mórg 308, w tym: grunta orne i ogrody 253 mórg, łąk mórg 23, pastwisk mórg 18, wody (staw) mórg 1, place mórg 1. Budynków drewnianych w folwarku było 12. Folwark ma pokłady wapna. Folwark ten w 1872 r. oddzielony od dóbr Wawrzeńczyce, graniczył z folwarkiem Wawrzeńczyce. Wieś folwarczna Jawor posiadała w 1827 roku osad 19, z gruntem mórg 74.

W Jaworze po Radwanach notowani są Antoni i Rosalia Wolscy (rodzina synowej Aleksandra Radwana) - generosi (metryka Piotra Pawła Wolskiego 1778) a w Wawrzeńczycach, Marcin i Magdalena Wolscy, określeni jako " pracujący" ( 1791 metryka urodzin Andrzeja). Ks. Jan Wiśniewski w opisie parafii Świętomarz, podaje w "Dawne uposażenie", dziesięcinę płaconą z części Jawora, dworu Wawrzeńczyce, Bostowa i Sosnówki przez Wincentego Karwickiego (not. ok. 1780-1820 ).

W Nowym Jaworze był dwór, który uległ zniszczeniu w okresie I wojny światowej. Dziedzicami tego dworu była rodzina Szermentowskich.

Reklewscy w Warszówku i Jaworze
W 1696 roku notowany jest Michał Reklewski jako współspadkobierca i potomek generosis Jana Paprockiego z Jawora. W sprawie sądowej wymienieni są: generosa Zofia de Jawor Paprocka, Franciszek Rozmatowski i Jan de Szomo Szomowski - Skarbnik Kurii Królewskiej, w obecności Remigiusza z Plewy Lasockiego, Cześnika Ziemi Łomżyńskiej. Warto tu pamiętać, że Plewy są obecnie częścią Rzepina Pierwszego, sąsiadującego z Warszówkiem a cześnik R. Lasocki musiał być krewnym Katarzyny z Lasockich Radwanowej, drugiej żony Aleksandra Radwana. Przedstawicielem prawnym był nobilis Jan Leśniowski.
W 1724, 1727 roku notowani są również, jako współwłaściciele Warszówka : Antoni Józef i Michał Reklewscy. W dokumentach z 1724 roku dziesięcinę z Warszówka płacili: Nobiles Józef Rzepecki, Katarzyna i Piotr Rzepecki i Generosi : Antoni i Michał Reklewski i Andrzej Zaborski.
W 1727, wysokość dziesięciny z Warszówka dla kościoła w Pawłowie: Antoni Reklewski 170 florenów, Michał Reklewski 30 florenów, Andrzej Zaborski 50 florenów. Piotr Rzepecki też był współwłaścicielem Jawora w tym czasie.
Pytanie – czy Michał Reklewski z 1724 roku to ten sam z 1696?
Dokumenty dostępne w Archiwum Głównym Akt Dawnych, wskazują , że ojcem Józefa i Michała dwóch głównych antenatów linii opatowskiej Reklewskich, był Andrzej Reklewski, właściciel wsi Borczyn, nabytej w roku 1746 od Wawrzyńca Lanckorońskiego i Warszówka k. Pawłowa. W 1763 Andrzej Reklewski z Warszówka jest ojcem chrzestnym Łukasza Chruszyńskiego z Cząstkowa ( jeszcze w rękach Aleksandra Radwana?).
Warszówek był w rękach Reklewskich przynajmniej do 1772 roku - notowana jako matka chrzestna Piotra Zaborskiego z Jaworu - Barbara Reklewska z Warszówka.
Według regestru poborowego powiatu sandomierskiego z r. 1578 wieś Warszówek, w parafii Pawłów, składa się z kilku części: Jan Kochanowski płacił od 1 osadnika, 1/4 łana, Gromacki od 1 osadnika, a Swierczowska od 3 osadników 3/4 łana, 5 zagrodników z rolą, 5 komorników, S. Gołembiowski od 1/2 łana, 1 zagrodnika (Pawiński, Małopolska, 190). Według spisu miast, wsi, osad Królestwa Polskiego z 1827 roku było tu 20 domów i 120 mieszkańców. Folwark Warszówek w roku 1885 był rozległy na 379 mórg. (Wikipedia ).

Twórca

Maria Wiktoria Radwan, Marek Zaborski

Źródło

Archiwum Główne Akt Dawnych: Akta Radwanów, Gneteka, Wikipedia, Maciej Terek "Allegata", inf. Marek Zaborski
https://pawlow.info/wlasnosc-rycerska-i-szlachecka-w-xiv-xvii-wieku-na-terenie-obecnej-gminy-pawlow/
Ks. Jan Wiśniewski: Dekanat Iłżecki

księgi archidiecezji krakowskiej, zespół sygnatur dotyczący spraw sądowych 79 (1724-7), Księgi grodzkie radomskie 1696, Archiwum w Lublinie
Dariusz Kalina
Oddział Terenowy Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Kielcach
Historia wsi parafialnych - Parafia pw Św. Mikołaja w Lisowie

Wydawca

Archiwum Rodziny Radwanów, Maria Wiktoria Radwan

Data

1696