Antoni Radwan ( Antoni Sebastian Radwan )

Tytuł

Antoni Radwan ( Antoni Sebastian Radwan )

Temat

Nota biograficzna Antoniego Sebastiana Radwana h. własnego, pradziadka Mieczysława Radwana

Opis

Antoni Sebastian Radwan h. własnego, Pisarz Prowentu Powiatu koneckiego i dworu Małachowskich w Radoszycach, urodził się 17 I 1769 w Cissowie parafii Daleszyce jako syn Jana Józefa i Marianny z Brzeskich Żegota h. Starża.
Poślubił "urodzoną" Juliannę Gawlińską, córkę Wawrzyńca i Katarzyny Pławińskiej h. Junosza, dnia 13 II 1811 w Końskich Kościeliskach. Antoni, pisarz prowentu powiatu koneckiego, kawaler miał wtedy 42 lata. Julianna, panna, urodzona w parafii Ptkanów w 1792, była córką ekonoma Stąporkowa i Wąsosza - Starej Wsi, zamieszkałego z żoną i córką w Kościeliskach. Ślub cywilny został zawarty przed kanonikiem parafii koneckiej , sprawującym obowiązki urzędnika stanu cywilnego gminy i powiatu koneckiego oraz przed notariuszem Wawrzeńcem Orłowskim, w kamienicy prezydenta miasta, szlachetnego Augusta Milkona, w Rynku "pod liczbą 20", w obecności Rodziców Julianny.
Antoni Sebastian i Julianna mieli dzieci : Mariannę Apolonię (urodzona w parafii Odrowąż 1812- parafia ówcześnie Stąporkowa a zmarła w Pile k. Końskich w 1813), Józefa Jakuba ( urodzony w 1815 w Radoszycach dwór radoszycki - Antoni był zatrudniony wtedy na stanowisku pisarza prowentowego dworu radoszyckiego), Pawła Antoniego (1817 dwór radoszycki),Jana Karola (1818 dwór radoszycki), Wincentego Henryka Anastazego, i Wojciecha Teodora ( 1821-1837 urodzony w dworze radoszyckim, zmarł w Furmanowie). Żona Antoniego Radwana, Julianna zmarła 13 maja w 1821 w Dworze Radoszyckim pod nr. 1 w wieku 28 lat. Antoni Sebastian zmarł w Skórkowicach dnia 9 lutego 1831 roku.

Stanowisko "pisarza prowentu powiatu" , na którym był notowany Antoni Radwan w 1811 roku, było stanowiskiem urzędowym wysokim, wymagającym bardzo dobrego wykształcenia i za sprawowanie którego otrzymywało się szlachectwo osobiste (jeżeli nie było się urodzonym szlachcicem).
Znana dotychczas zawodowa działalność Antoniego od ok. 1815 do 1821, związana była z zarządzaniem majątkiem Jacka Małachowskiego w starostwie radoszyckim, gdzie Jacek Małachowski administrował dwoma kluczami: królewieckim i antoniowskim, z dwoma wielkimi piecami i 8. kuźnicami/fryszerkami. Małachowscy w województwie sandomierskim posiadali liczne fabryki żelaza i wytwórnie zbrojeniowe, m.inn. w Końskich, Pomykowie, Szabelni, Radoszycach, Ruskim Brodzie.
W Radoszycach Antoni sprawował funkcję pisarza Prowentowego Dworu Jacka Małachowskiego, starosty radoszyckiego, kanclerza wielkiego koronnego, prawdopodobnie do śmierci Jacka Małachowskiego w 1821.

W 1827 roku Antoni Sebastian Radwan był dzierżawcą wsi Wielka Wola ( k. Paradyżu), co zapisano w Akcie Ślubu Marianny Gawleńskiej, siostry Julianny, z Franciszkiem Antonim Kulpińskim.
Co Antoni robił przez ponad 20 lat między 1789 i 1811? czy też praktykował w Fryburgu, saksońskim ośrodku reformacji gdzie od 1765 działał pierwsza Akademia Górnicza w świecie ? Jest to bardzo prawdopodobne, zważywszy na fakt zatrudniania fachowców z Saksonii przez Jacka Małachowskiego no i wymogi bardzo dobrego wykształcenia na stanowisku zarządzającego prowentami. Nasuwa się też pytanie, co Antoni robił podczas powstania Kościuszkowskiego zważywszy, że w 1794 w Radoszycach odbyła się kapitulacja powstania. Antoni miał wtedy 25 lat. Wydaje się pewnym, że Antoni Sebastian Radwan był żołnierzem powstania kościuszkowskiego. Świadczyć mogą o tym następujące fakty. Po śmierci Jacka Małachowskiego Antoni osiadł w Wielkiej Wsi k. Paradyżu i Skórkowic, własności Skórkowskich wielkich opiekunów powstańców Kościuszkowskich. Antoni zmarł wg. aktu zgonu właśnie Skórkowicach mimo, że zamieszkały był wtedy we wsi Zygmuntów, której to wsi był "posiadaczem zastawnym".
Antoni Sebastian Radwan zmarł w roku 1831 dnia 20 lutego wg. odpisu aktu zgonu w Guberni sandomierskiej z Zygmuntowa, w Skórkowicach koło Zygmuntowa i Aleksandrowa a był "we wsi Zygmuntów zamieszkały". Według Aktu zgonu do którego dotarł Pan dr Tadeusz Czarnecki Akt 13/1831 wynika , że Antoni Radwan zmarł 9 lutego w Skórkowicach. Według tego aktu Antoni jest notowany jako "posiadacz zastawny wsi Zygmuntowa tamże zamieszkały, mąż nieżyjącej Julianny z Gawlińskich".
Antoni Sebastian osierocił wtedy trzech synów: Józefa lat 16, Pawła Antoniego lat14 i dziesięcioletniego Wojciecha. Prawdopodobnie zaopiekowała się nimi rodzina żony i dlatego Józef i Paweł zostali zawiadowcami wielkich pieców. W pierwszych latach swojej działalności Józef był notowany w Aleksandrowie oraz w Krasnej, a Paweł koło Mniowa i Krasnej w Cieklińsku i Miedzierzy.


Albin Skórkowski, poseł ma sejm Czteroletni, związany był z rodziną Małachowskich i był również uczestnikiem powstania kościuszkowskiego. Walczył w Wielkopolsce, szczególnie odznaczył się przy zdobyciu Bydgoszczy. Po zakończeniu powstania powrócił do rodzinnych Skórkowic. W 1809 roku, po wejściu wojsk napoleońskich organizował administrację powiatu, zajmował się także zaopatrzeniem wojska i utrzymaniem porządku ( możliwe, że razem z Antonim Radwanem). Albin razem z bratem  Feliksem ufundował zapis wieczysty trzech domów w Opocznie i Wielkiej Woli jako dzierżawę dla zasłużonych żołnierzy. Drugi fakt, to syn Antoniego, Józef Jakub Radwan poślubił w Mniowie Juliannę Pauler w dobrach Krasna, których właścicielem był Jan Wielhorski syn Józefa, pułkownika w postaniu kościuszkowskim. W 1809 organizatora sił zbrojnych w Krakowskiem i Kieleckiem w związku z najazdem Austriaków. Od 1811 zastępca ministra wojny ks. Józefa Poniatowskiego i generał dywizji. A najpewniej na wybór drogi życiowej Antoniego Sebastiana miał sąsiad jego rodziców, Leon Kochanowski stolnik sandomierski, absolwent colegium nobilium pijarów, Konfederat barski, który wziął czynny udział w insurekcji Kościuszkowskiej (przebywał w głównej kwaterze Kościuszki aż do bitwy pod Maciejowicami). Leon Kochanowski był właścicielem sąsiadującego z Cissowem Borkowa w latach 1773-1787, czyli do 18 - go roku życia Antoniego Sebastian Radwana. Za jego przykładem Antoni mógł też być słuchaczem colegium nobilium, o czym świadczy jego późniejsza pozycja urzędowa, oraz wziąć udział w insurekcji Kościuszkowskiej w 1794 roku.(echa tego przekazywane były w opowieściach rodzinnych). Syn Leona Kochanowskiego, Antoni Konstanty, urodzony się 1767 r. był prawie rówieśnikiem Antoniego Sebastiana Radwana, podczas insurekcji kościuszkowskiej zabiegał o dostawy broni dla powstańców i próbował nawiązać kontakt z rewolucyjną Francją. Antoni Kochanowski był żonaty z Anielą Gołuchowską h. Leliwa (wdową po Antonim Skrzyńskim), dziedziczką Krasnego ( k. Krasiczyna).

Rodzina żony Antoniego, Julianny Gawlińskiej ( Gawleńskiej) związana była z Stąporkowem w parafii Odrowąż, Wąsoszem - Starą Wsią i Jacentowem. Pod koniec XVIII w. wieś Jacentów weszła w skład własności rodu Małachowskich, kanclerza i starosty radoszyckiego Jacka Małachowskiego, który wybudował tutaj kuźnicę wodną nad rzeką Czarną. W Starej Wsi – przysiółku obecnego Wąsosza, od końca XVI w. do II Wojny Światowej, funkcjonowała kuźnica (fryszerka i topornia), należąca do dóbr Konieckich, później Małachowskich i Tarnowskich.
Wawrzyniec Gawleński ( Gawliński), ojciec Julianny był ekonomem w w Stąporkowie i Wąsoszu - Starej Wsi a w 1827, rządcą w Błażkowie (Błaszkowie). Jego syn Antoni Gawleński urodzony w 1800, szwagier Antoniego Sebastiana Radwana, był pisarzem kuźniczym w Jacentowie i poślubił 28 sierpnia 1820 w parafii Lipa k. Radoszyc , urodzoną w Stąporkowie w parafii Odrowąż w 1805, Bronisławę Karpińską córkę zmarłego Aleksandra, pisarza "od Wielkiego Pieca" z Cieklińskich ( z Cieklińska) i żyjącej Marianny ze Starowiejskich. Sam Antoni Gawliński zmarł w 1827 u rodziców, w Błaszkowie (par. Odrowąż). Inne znane rodzeństwo Julianny i Antoniego Gawleńskich to Jan urodzony 1806 a zmarły w 1811 i Marianna urodzona w 1803, która w 1827 poślubiła w Odrowążu Franciszka Kulpińskiego, pisarza Fabryk Żelaznych na Wólce Kłodzkiej w Zbrojowie. W 1835 Franciszek Kulpiński jako Nadleśniczy Lasów Koneckich w Stąporkowie, jest świadkiem na ślubie osieroconego Józefa Jakuba Radwana i Julianny Pauller.

Józef Jakub Radwan, syn Antoniego a wnuk Wawrzyńca Gawlińskiego, kontynuuje tradycje pracy Rodziny w byłych dobrach Jacka Małachowskiego i zostaje zawiadowcą wielkich pieców w Aleksandrowie ( piec Klimkiewicza), Furmanowie , Stąporkowie i fabryk żelaznych w Rzucowie. W Stąporkowie znajdował się duży kompleks zakładów żelaznych a piec w Stąporkowie produkował wówczas 130 cetnarów surówki tygodniowo, tj. więcej niż podobne zakłady górnośląskie.

W 1840 roku notowany jest ślub brata Józefa Jakuba - Antoniego Pawła Radwana (Paweł Antoni Radwan h. wł. (ID: le.3013.1.2) zawiadowcy huty żelaznej w Cieklińsku i Miedzierza - Kawęczyn ( pow. Mniów), syna Antoniego i Julianny z Gawlińskich, z wielmożną Ludwiką Agatą Chronowską(1821) h. Gryf, córką Macieja i Anastazji, w dworze Ruda (Maleniecka) w parafii Lipskiej zamieszkałą. Cieklińsko, niedaleko Jacentowa, w wieku XIX opisano jako wieś z folwarkiem tej nazwy w powiecie koneckim, gminie Ruda Maleniecka, parafii Lipa. We wsi istniał wielki piec a w roku 1845 r. powstała tu pudlingarnia. W Kawęczynie-Miedzierzy był wielki piec oraz kopalnie rudy pod Miedzierzą i Grębienicami. Lustracja z roku 1827 – wykazała w Cieklińsku 21 domów 172 mieszkańców, w roku 1880 wieś liczyła 22 domy i 311 mieszkańców, 406 mórg ziemi dworskiej i 90 mórg włościańskiej.
W 1841 w Cieklinsku urodziła się Salomea Antonina Radwan, córka Pawła Antoniego a w 1846 w Michałowie (Starachowice- Wierzbnik) syn Teofil Ludwik Radwan. Mieli tez syna Henryka Wiktora ur. w roku 1842 w Sielpi, parafii Radoszyce. Salomea Antonina Radwan poślubiła w Sokolinie Leona Sokołowskiego, syna Hryzostoma i Matyldy Grodzickiej w 1868 roku.
W Michałowie znajdowały się fryszerki i szlifiernie do broni palnej i siecznej. W 1836 r. zakłady przerobiono na pudlingarnię.

Michał Radwan spotkał p. Zbigniewa Sorbiana h. Radwan, ormianina, którego rodzina została sprowadzona przez Jacka Małachowskiego do pracy w radoszyckim okręgu przemysłowym. Rodzina Sorbianów jest związana z Niekłaniem Wielkim i licznie notowana w genetece w parafii Odrowąż, od 1800 roku w Wąglowie (wokół Wąglowa fryszerki gdzie wytapiano i przekuwano żelazo ) do 1936 w Niekłaniu Wielkim.

Wpisany do Księgi Szlachty z nr 418, Spis Szlachty Królestwa Polskiego 1851

RADWAN h. RadwanPaweł Antoni (2im) i Józef Jakub (2im) (s-owie Antoniego i Julianny Gawlińskiej) leg. 1847.Ad Paweł Antoni (2im) * 12 I 1817 ∞ Ludwika Agata (2im) Chronowska. Ich syn Teofil Ludwik (2im) * 3 III 1846. Zapisani do Ks. Gen. p. 15 i Ks. Szl. Gub. Rad. oddz. Sand. p. 48, 66.AGAD, OZWDRzS, syg. 7 s. 123; APK, DSGR, syg. 88 s. 84–85 p. 388, s. 236–237 p. 983, s. 416–417 p. 450Ad Józef Jakub (2im) * 5 VII 1815 ∞ Julia z Paulerów [Panterów?]. Ich s-owie: 1. Julian Antoni (2im) * 14 IV 1836; 2. Stanisław Władysław (2im) * 23 IV 1840; 3. Jan Ludwik (2im) * 24 VI 1842; 4. Bronisław Antoni (2im) * 15 II 1847; 5. Józef Benedykt (2im) * 21 III 1849; 6. Andrzej Wincenty (2im) * 28 XI 1856. Zapisani do Ks. Gen. p. 17 i Ks. Szl. Gub. Rad. oddz. Sand. p. 49.AGAD, OZWDRzS, syg. 7 s. 123; APK, DSGR, syg. 88 s. 426–427 p. 481
Od Jana, dz. wś Żerniki w r. 1692 – praprawnuk Franciszek Maksymilian Augustyn (3im) * 1 IV 1831 (s. Józefa i Marianny Zawadzkiej) leg. 1855. Zapisany do Ks. Szl. Gub. Rad. oddz. Kiel. p. 68.AGAD, OZWDRzS, syg. 19 s. 96; APK, DSGR, syg. 88 s. 214–215 p. 800

Opis dóbr Wielka Wola po śmierci Feliksa Skórkowskiego : Brat Albina Skórkowskiego, Feliks Skórkowski był właścicielem dóbr Wielka Wola. Po śmierci Feliksa 13 czerwca 1843 roku, majątek w Wielkiej Woli wraz z Paradyżem odziedziczył jego syn Kazimierz. Udało mi się dotrzeć do opisu dóbr położonych w majątku Wielka Wola, kiedy właścicielem był Kazimierz Skórkowski. Gmina ta należała wtedy do powiatu opoczyńskiego a guberni radomskiej. Z tego opisu wynika, że posiadłości dworskie liczyły:
        18 włók i 20 mórg gruntów ornych
        9 mórg ogrodów
        1 włók i 16 mórg łąk
        21 mórg pastwisk
        26 włók i 20 mórg lasów urządzonych 
        3 włóki i 5 mórg lasów nieurządzonych
        8 mórg terenów pod zabudowaniami
        1 morga stawów i wód
        4 włóki i 11 mórg dróg i nieużytków

Mieczysław Radwan urodził się w Żarnowie obecnie gmina dla Skórkowic. W tej samej gminie obecnie znajdują się też Machory i Marcinków, miejsca pracy i życia również ojca Mieczysława-Bronisława Radwana jaki jego brata Władysława Radwana - powstańca styczniowego.

Twórca

Maria Wiktoria Radwan, Maciej Kacperski, Joanna Śliski, Michał Młodawski dr Tadeusz Czarnecki https://metryki.genbaza.pl/genbaza,detail,419855,18

Źródło

Geneteka,
Pracownicy dworu Małachowskich, zawody ludności w Końskich w pierwszej połowie XIX wieku. Leksykon zawodów i nazwisk,
Marian Wíkiera: Kuźnice i Huty Starostwa Radoszyce w XV-XIX
wieku(zeszyt nr3 - Urząd Gminy w Radoszycach
http://www.radoszyce.pl/asp/pliki/pobierz/zesz_3_080924.pdf)
Wikipedia
https://www.archiwa.gov.pl/files/Szlachta_guberni_augustowskiej lubelskiej i radomskiej _PDF.pdf
E. Sęczys : Szlachta guberni augustowskiej, lubelskiej i radomskiej wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836–1861
http://www.gminaparadyz.pl/asp/historia-rodziny-skorkowskich
Dariusz Kalina : Złoty wiek miasta Daleszyce http://dariuszkalina.pl/2013/09/stulecie-xvii-zloty-wiek-miasta-daleszyce-i-wsi-okolicznych/
Leon Kochanowski h. Korwin https://www.ipsb.nina.gov.pl/a/biografia/leon-kochanowski-ur-ok-1738-zm-ok-1810-chorazy-sandomierski
D. Kupisz, Genealogia Kochanowskich z Kierzkowa od końca XV do poł. XIX w., Historia Gminy Paradyż, materiały otrzymane od dr Małgorzaty Stępień,
Przyrzeczenie małżeństwa Antoni Sebastian Radwan z Julianną Gawleńską z 1 lutego 1811. https://skanoteka.genealodzy.pl/index.php?op=pg&ar=43&zs=231&se=&sy=4&kt=&plik=014.jpg&zoom=3.0900412796697627&fbclid=IwAR2LPNZ47ygmTOpkr4hwZ57hjrytOGIE774gfODcgobnMgBiNWlvenuNm2c

Wydawca

Archiwum Rodziny Radwanów, Maria Wiktoria Radwan

Data

1769